^{#smrgKİTABEVİ} Büyük Ölüler Meydanı: İttihat ve Terakki'nin Romanı- 2006

Modern romanın temel öğesi hiç kuşku yok ki "inandırıcılık" ilkesi olsa gerektir. Nitekim bu ilkenin yerine getirilebilmesi için "bilimsel bilgi/yazınsal bilgi", dolayısıyla "yazınsal gerçeklik/ bilimsel gerçeklik" kavramları bulunmuştur yazınbilimcilerce. Bu nedenle de modern roman ve öyküde, o roman veya öyküye özgü bir tarih ve coğrafyanın zorunluluğu, yazınsal teknik açısından özel bir önem kazanmıştır kendiliğinden. Çünkü, bu özel tarih ve coğrafya aynı zamanda o yapıtlardaki roman ve öykü kişilerinin de kişilik ve kimliklerinin koordinatlarını oluşturmaktadır.

Veysel Dikmen'in bu romanı da, dış görünüşü ile Osmanlı İmparatorluğu'nun son günlerini, özellikle de ikinci Meşrutiyet dönemini konu edinmektedir. Ancak, hemen şunu belirtmek isterim ki, bu nesnel tarih ve coğrafyanın bir bilimsel bilgi ve gerçeklik olmaktan çıkarılıp bir yazınsa tarih ve coğrafya haline dönüştürülmesi de gerçekten ustaca başarılmıştır. Örneğin, romanın baş kişisi olan Talat Paşa'nın, bu özgün tarih ve coğrafya koordinatlarıyla artık bir tarihi kişi olmaktan çıkarılıp, bir roman kişisi haline dönüştürülmesi bence gerçekten başarılmıştır... Öyle ki, birer tarihsel gerçeklikler olan Serbesti gazetesinin başyazarı Hasan Fehmi'nin 5 Nisan 1909'da Galata Köprüsü'nde, Sada-yı Millet gazetesi başyazarı Ahmet Samim'in 9 Haziran 1910'da Eminönü'nde fail-i meçhul cinayetlerle öldürülüşleri bile ustaca kurgulamalarla birer yazınsal gerçeklik haline dönüştürülmüştür.

Homeros örneğinden çok iyi bilindiği gibi, bilimsel bilgilerin kaynağını da, yazınsal bilgiler oluşturmaktadır zaten...

Ve, şunu hemen bütün içtenliğimle söyleyeyim ki, Veysel Dikmen'in bu romanından çok şey öğrendim.

Kuşkunuz olmasın, keyifle okuyacağınız bu romandan siz de çok şey öğreneceksinizdir mutlaka... -Demirtaş Ceyhun (Arka kapaktan)