^{#smrgKİTABEVİ} Diyarbakır Basın Tarihi Peyman Gazetesi- 2023

Osmanlı dönemi Diyarbekir Vilâyeti'nde ilk matbaa, h. 1286 (m.1869 - 1870) yılında kurulmuştur. 1869 yılında ise bir devlet gazetesi olan Diyarbekir Gazetesi basılmıştır. Diyarbakır'ın ilk özel gazetesi olan Peymân Gazetesi ise II. Meşrûtiyet'in ilanından sonra 29 Haziran 1909 yılında yayın hayâtına başlamıştır. Gazetenin ilk sayısındaki bilgilere baktığımızda her hafta pazartesi günleri basılan gazetenin imtiyâz sâhibi ve mes'ul müdürünün Mirîkâtibizâde Şükrü olduğu anlaşılmaktadır. Konu olarak özellikle kalkınma, medenileşme üzerine yazılar yazan Peymân yazarları ayrıca Osmanlı donanması, İttihad ve Terâkki Cemiyeti'nin faaliyetleri, Osmanlı birlik ve kardeşliği, II. Abdülhamid Dönemi Osmanlı uygulamaları, aşiretlerin durumu ve ıslahı gibi pek çok konuda yazılar da kaleme almışlardır. Gazetenin yazar kadrosunda başta Ziya Gökalp olmak üzere Mirikatibizâde Şükrü, Mukâvelât Muharriri Amir Adil, Pirinçcizâde Feyzi, İttihâd ve Terâkki yöneticisi Yüzbaşı Mazhar gibi birçok isim ile beraber isim ve imzasını belirtmeden yazan çok sayıda yazar da mevcuttur.