^{#smrgKİTABEVİ} Atatürk'ün Savarona'da 56 Günü - 2022

Mustafa Kemal Atatürk'ün Cumhurbaşkanlığı yatı Savarona'da geçirdiği 56 günü inceleyen gazeteci Sinan Onuş, büyük liderin hasta yatağında bile ülke sorunlarıyla yakından ilgilendiğini bir kez daha kanıtladı. 1939 yılında dönemin güçlü gazetesi İkdam'da yayınlanan 'Atatürk'ün Savarona'daki 56 günü' yazı dizisiyle aynı ismi taşıyan kitabın yazarı Onuş, Atatürk'ün 9 Temmuz 1938 günü yatta yapılan son Bakanlar Kurulu'na başkanlık ettiğini ve Türk Amirali Barbaros Hayrettin'in Beşiktaş'taki türbesinin temizlenmesiyle ilgilendiğini ortaya çıkarttı. Onuş, "Savarona 56 gün geçiren Atatürk, en çok Hatay meselesi, İstanbul'un yeniden imarı ve Barbaros Hayrettin Paşa türbesiyle ilgilenmiş. Her anını ulusunun mutluluğu ve gelişmesine adayan Büyük Önder, Savarona'da sadece 2 gün iyi vakit geçirmiş. 9 Temmuz'da Bakanlar Kurulu toplantısında ve 10 Temmuz'da Florya'ya gidip gelirken. Atatürk, İstanbul Valisi Muhittin Üstündağ'a Barbaros Hayrettin'in türbesinin deniz ziyaretgâhı haline getirilmesini Savarona'da emretmiş" dedi.

Atatürk, Bandırma vapuruyla Samsun'a çıkarak milli mücadeleyi başlattığı günü Türk gençliğine bir bayram olarak hediye etmişti. 19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı, büyük önderin Türk ulusuna yaptığı hizmetlerin bir kez daha anlaşılmasını sağlıyor. Atatürk'ün 'Bir çocuk telaşıyla beklemiştim, keşke daha erken gelseydi' dediği Savarona yatında geçirdiği günlerin izini süren gazeteci Sinan Onuş ilginç bilgilere ulaştı. Atatürk'ün ölümünden sonraki yıl olan 1939 yılının 13 Haziran- 13 Ağustos 1939 günleri arasında İkdam gazetesinde yayınlanan yazı dizisini kitap haline getiren Onuş, denizde geçen 56 gün neler yaşandığını ortaya çıkarttı. İkdam Gazetesi'nde Rahmi Yağız tarafından hazırlandığı düşünülen yazı dizisinden edindiği bilgiler içinde en ilginç olanlarını Milliyet'e anlatan Sinan Onuş, Atatürk'ün en yorgun ve hasta olduğu günlerde bile Türk halkını düşündüğünü söyledi. İkdam'daki yazı dizisini 'Atatürk'ün Savarona'daki 56 Günü' adlı kitapta anlatan Onuş, büyük önderin Savarona'ya İstanbul'a geldiği ilk gün olan 1 Haziran 1938 günü bindiğini söyledi.

Kitapta, ABD'li Emily Cadwalader'den satın alınan Savarona'yı çok seven Atatürk'ün, Romanya Kralı Karol'u özel yatta ağırladığında ilk kez bir Türk liderin denizde resmi görüşme yaptığının altı çiziliyor. 2 Haziran 1938 günü Başbakan Celal Bayar, Dışişleri Bakanı Şükrü Kaya, İstanbul Valisi Muhittin Üstündağ ile İstanbul'un yeniden imar edilmesi hakkında konuşan Mustafa Kemal Atatürk'ün Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu yöneticileriyle de Savarona'da görüştüğü belirtiliyor. Fransız Prof. Dr. Noël Fiessinger'in Atatürk'ü Savarona'da muayene ettiğini söyleyen Sinan Onuş, "Atatürk, Savarona'da dinlenirken en çok Hatay sorunuyla ilgilendi. 3 Temmuz'da Türk ve Fransız Askeri heyetleri, Antakya'da Askeri Anlaşma imzalarken 4 Temmuz'da Türk öncü müfrezeleri Hatay'a girmişti. 6 Temmuz 1938 günü yurdun dört yanından gelen tebrik telgraflarını Anadolu Ajansı aracılığıyla yanıtladı. 9 Temmuz günü ise Savarona'da Bakanlar Kurulu toplantısına başkanlık yapan Atatürk'ün Hatay sorunu hiç aklından çıkmadı." dedi.

Sinan Onuş, Atatürk'ün Savarona'da Hatay sorununun dışında en çok İstanbul'un yeniden imar edilmesi ve Türk denizcisi Barbaros Hayrettin Paşa'nın türbesinin yeniden düzenlenmesiyle ilgilendiğini belirtti. Onuş, "Sağlığının kötüleştiği günlerde bile Beşiktaş'taki Barbaros türbesi etrafının düzenlenmesi ve alanın park yapılmasını düşünüyordu. Türk halkına emsalsiz bir tarih hediye eden Barbaros Hayrettin'in türbesinin deniz ziyaretgâhı haline gelmesini istemişti.

İstanbul Valisi Muhittin Üstündağ, Savarona'ya gelerek İstanbul'un imarı ve Barbaros anıtı hakkında sıklıkla bilgi verdi. Hatta Atatürk, Sinan Reis'in yazdığı Barbaros biyografisinin de bulunmasını emretmişti. Atatürk, Barbaros'u anmak için en uygun tarihin Preveze Deniz Zaferi'nin yaşandığı 27 Eylül olacağını da ilgililere bildirmişti. 25 Temmuz'da Savarona'dan inen Ulu Önder 3 ay 14 gün sonra hayata gözlerini yumdu." diye konuştu.