^{#smrgKİTABEVİ} Cumhuriyet Dönemi Türk Öykülerinde Anlatıcı Problemi - 2024

Bu kitap, İstanbul Medeniyet Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde 2021 yılında doktora çalışması olarak sunulmuştur. Benzerleri gibi, bu çalışma da uzun ve yorucu bir süreç sonucunda ortaya çıkmıştır. Hem öykü hem de anlatıbilim gibi pek de rağbet edilmeyen alanlarda gezinmesi bu çalışmayı değerli kılan bir durum olarak görünüyor bana. Anlatıbilimin karmaşık teorik görünümü onun işlevsel niteliğini gölgeleyen bir nokta aslında. Fakat bir metnin konusunu özetlemek yerine onun biçimsel yapısının tarihsel toplumsal atmosfer tarafından nasıl koşullandırıldığını ortaya sermek (zor bir uğraş olsa da) edebiyat ile edebiyatın içine yerleştiği dünya arasındaki sıkı bağı çok daha açık ve sarsılmaz şekilde anlatıyor bize. Bunun, bir bakıma sanatçının tarihsel toplumsal atmosferi nasıl soluduğunu, ondan nasıl etkilendiğini, onu nasıl dönüştürdüğünü göstermesi açısından keyifli bir yanı da var. Muhtemelen edebiyat olgusuna kıyısından köşesinden vakıf olan herkes Cumhuriyet döneminde anlatıcıların "görünür" olduğu konusunda hemfikirdir. Bunu geniş bir metinler toplamı üzerinden göstermek bu çalışmanın temel motivasyonunu oluşturmuştur. Öykü gibi (romana göre "ikincil") bir türün böyle bir çaba için daha elverişli olduğunu düşünüyorum. Cumhuriyet dönemi de. benzer şekilde, yeni bir rejimin kendini inşa etme süreci olması bakımından böyle bir çaba açısından uygun bir atmosferi temin etmektedir. Bu atmosferin, kendine paralel bir biçimsel tercihler mekanizması yaratması olağandır. Çalışmada, Cumhuriyet döneminin "âlim i mutlak anlatıcılarının bir anlatıyı kurarken hangi araçlardan yararlandığını, metne nüfuz derecelerini, okur üzerinde yaratmaya çalıştıkları manipülasyon mekanizmasını ortaya sermeye çalıştım..