^#smrgSAHAF Divan Edebiyatı Kişiler - Kişilikler Sözlüğü -

Dünya tarihinin oluşumunda doğa güç ve olayları ile diğer canlıların etkisi olsa da insanın yeri yadsınamaz. Yaratılış silsilesinin son halkası ve yaratılmışların en şereflisi (eşref-i mahlûkât) olan insan, ilk çağlardan beri dünya tarihinin en büyük itici gücü olmuştur. Aklım kullanma ve konuşabilme yeteneği ile olayların merkezinde yer almış, gelişimini kendi isteği doğrultusunda yönlendirme çabasında olmuştur.

Bu çaba içerisinde çeşitli sıfat ve kimlikleriyle öne çıkan kişilerin dünya tarihinde özel bir yeri vardır. Farklı dil, din, ırk, boy (kavim) ve milliyetten olan bu kişiler olayların seyrini olumlu ya da olumsuz yönde etkilemiş, dünya tarihinin ilk sayfalarında yer alarak öyküleri yüzyıllarca ağızdan ağıza anlatılıp kulaktan kulağa yayılmıştır.

Kökü mâzîde, dalları ise atîde bir ağacı andıran insanın geçmişi, geçmişte adı duyulmuş kişileri bilmesi geleceğini sağlam temeller üzerine kurması açısından önemlidir. Bu bağlamda tarihe kayıtsız kalmamak, dünya tarihinin oluşumuna etkide bulunmuş kişilerin yaşam öyküsünü öğrenip gerekli dersleri çıkarmak bir sorumluluk olarak algılanmalıdır.

Tarihe adını yazdırmış kişiler bakımından dîvân edebiyatı bir hazinedir. Uzak Doğu'dan Avrupa ortalarına, Karadeniz'in kuzeyinden Afrika içlerine uzanan bölgenin kültürünü yansıtan bu edebiyat metinlerinde binlerce kişi ve kişiliklerin sözü edilir, bir kısmının da öyküsü anlatılır.

Dünyası ve söylemiyle günümüz insanına yabancı kalan dîvân edebiyatı metinlerinin anlaşılabilmesi terim, deyim ve sanatlarının açıklanması yanında kişi ve kişiliklerinin tanınmasını da gerektirir. Kişi ve kişiliklerinin bilinmesi dîvân edebiyatım kolay anlaşılır bir hale getirecek, kapılarım okura açacaktır. Bu kapının açılmasına katkıda bulunmak için başlattığım bir çalışmanın ilk meyvesini almanın mutluluğu içerisindeyim. Mutluluğumun bir nedeni de yıllar önce ebedi yolculuğa çıkmış olan anne-babama karşı bir görevi yerine getirebilmiş olmak. (Önsözden)