^{#smrgKİTABEVİ} Medeniyetin Temelleri - 2007

Medeniyet öncesi adam, medeniyetin form ve temellerini yarattı. İlkel kültür dünyasındaki bu kısa gezintimizde geriye bakınca, yazı ve devlet dışında, medeniyetin her unsurunu görüyoruz. Ekonomik hayatın bütün tarzları orada icat edildi: Avcılık ve balıkçılık, çobanlık ve ziraat, taşıt ve inşaat, sanayi, ticaret ve maliye. Siyasi hayatın bütün basit yolları organize edildi: Klan, aile, köy topluluğu ve kabile; hürriyet ve düzen medeniyetin çevrelerinde döndüğü birbirine zıt bu iki ortak noktası burada anlaştı ve uzlaştı; kanun ve adalet başladı. Ahlâki inanışların esasları hazırlandı: Çocukların eğitimi, şeref ve haysiyet, terbiye ve sadakat hisleri aşılandı. Dinin temelleri orada atıldı ve dinin yarattığı ümit ve dehşet, ahlâk ilkesinin yerleştirilmesi ve grubun kuvvetlendirilmesi yolunda kullanıldı.

Konuşma, muğlak diller hâlinde geliştirildi, tıp ve cerrahi, görüntü ve ilim, edebiyat ve sanata mütevazi adımlar atıldı. Bir bütün halinde ele alındığında, karşımızdaki manzara, hayret uyandırıcı hayvandan âkil insana giden yolların birbiri ardından açılışının manzarası. Bu ‘Vahşi'ler ve onların yüzbinlerce yıllık tecrübe ve el yordamlarıyla ilerleyişleri olmasaydı, medeniyet te olmazdı. Talihli ve muhtemelen dejenereleşmiş biz gençler, okuma yazma bilmeyen bir ecdadın uzun ve zahmetli çalışmalarla ortaya koyduğu araçları, kültüre, güvenliğe ve rahatlığa götüren vasıtaları, tevarüs ederken, hemen hemen herşeyimizi onlara borçlu olduğumuzu unutmayalım.