^#smrgSAHAF Türk Boğazlarının (Çanakkale ve Karadeniz) Tarihi (Süel ve Siyasal) - 1937

Boğazların tarihi esas itibarile topun icadile başlar. Her nekadar boğazlar yine sevkulceyşi değeri haiz olmakla beraber toptan sonraki durumda değiller. Osmanlılar Akdeniz boğazının ilk evvel karadan gittikleri Asya kıyılarını ele geçirmişlerdi 81336). Bu tarihlerde boğazda düşman donanmalarının geçmesini menedecek hiçbir tahkimat yoktu. Epeyce bir zaman sonra boğazın Rumeli kıyıları da ele geçirilerek Akdeniz boğazı tamamile Osmanlıların kontrolu altına girdi ve bundan sonra Gelibolu ve Çardak civarına top konularak ilk defa olarak boğaz muhafızlığı teşkil edildi, ki boğaz muhafızı; boğazın müdafaası için emrine verilmiş olan kafi miktarda asker ve de filodan ibaret olan kara ve deniz kuvvetlerinin komutanı idi... (Kitaptan)