^{#smrgKİTABEVİ} Türkçenin Ses Bilgisi -

Dil, insana, ait olduğu gerçek dünyadan ayrı ve onun kanunlarına bağlı olamyan yapay bir dünya kurma ve tabiata tarihi katma imkanı veren bir saymacalar sistemi ve ses, anlam ilişkisi bütünüyle nedensiz olan, seslerden örülü ortak iğretilemeler toplamıdır. Dil sese dayalıdır, dilin ham maddesi sestir. Seslere ve ses demetlerine saymaca değerler yükleyerek elde edilmiş, dil dediğimiz bu yapay sistemin temel yapı taşı sestir.

Ses bilgisi, dilin her düzleminde görülen seslerin yapıları, ses kuralları kadar, bu seslerdeki değişmeleri deinceler. Ses bilgisi, hem biçim bilgisiyle hem de cümle bilgisi ile ilişkilidir.

Ses bilgisi belli bir dilin ses yapısını, bu dilin seslerinin geçirdikleri değişimleri ve ses kurallarını araştırır. Bir dilin köken bilgisinden o dilin eğitim ve öğretimine, hatta yabancılara öğretilmesine kadar birçok konu, ses bilgisinin ilgi alanındadır. Araştırmanın amacına göre, bütün dil çalışmaları gibi, özel ses bilgisi de, çalışmalarını, eş zamanlı veya art zamanlı olarak yürütebilir. Art zamanlı çalışmalar yürüten tarihsel ses bilgisi, köken bilgisi ve dil bilgisinin diğer alanlarıyla ilgili konuları sonuçlandırmada, dillerin akrabalığını , benzer veya farklı yönlerini aydınlatmada en büyük ışık kaynağıdır.

Eş zamanlı ses bilimi çalışmaları ise, bir yerde, bir dili tanımanın temel çalışması gibidir. Seslerden örülü bu dil dediğimiz yapıları öğrenmeye yine sesten başlıyor olmak, dil edinim veya öğrenimlerinin en doğru yoludur. Okullarda doğru okuma ve yazma yöntemlerinin bir çok konusu ses bilgisiyle ilgilidir. Okuma ve yazma, dilin yazı ve sese dayalı yönleri arasındaki ilişki, dilin doğru yazım ve seslendirimi gibi konular da eş zamanlı çalışmalar içindedir.