^{#smrgKİTABEVİ} Uluslararası Hukukta Hukukun Genel İlkeleri - 2025

Uluslararası Daimi Adalet Divanı'nın kuruluşu, uluslararası hukukun uyuşmazlık çözümünde yeni bir aşamayı temsil eder. Halefi olan Uluslararası Adalet Divanı ile birlikte, bağlı oldukları iki büyük cemiyetin uluslararası barış ve güvenliğin korunması misyonlarına hizmet etmelerinin yanında, uluslararası hukukun gelişimine yüz yıla yakın süredir önemli katkıları olmuştur. Bu katkıyı sağlayan birincil enstrümanlar ise Divan Statüleridir. Daimi Adalet Divanı Statüsü ile doktrinin gündemine giren ve ciddi ihtilafa konu olan bir yenilik, "medeni milletlerce tanınmış hukukun genel ilkeleri"nin, uluslararası andlaşmalar ve teamülle birlikte, Divan'ın, önüne gelen uyuşmazlıklarda uygulayacağı hukuk kuralları arasında sayılmış olmasıdır. Uluslararası hukuk teorisinde bu kadar kafa karışıklığı ve tartışma yaratan başka bir konu bulmak zordur. Uluslararası Daimi Adalet Divanı Statüsü'nün hazırlayıcıları, hazırladıkları metne bu ifadeyi eklemekle, tartışmaların da fitilini ateşlemişlerdir. Bu çalışma da Statü'ye eklenmesinden yaklaşık bir asır sonra, Statü'nün hazırlık çalışmaları, bahsi geçen tartışmalar ve bu süre boyunca ortaya çıkan uygulama ışığında, eklenen metni anlama çabasının bir ürünüdür.