^{#smrgKİTABEVİ} Yakın Dönem Güç Mücadeleleri Işığında Orta Asya Gerçeği - 2004

Rus ve Türk yetkililer tarafından farklı anlamlarda kullanılan Avrasya bölgesi ve özelde de Hazar enerji havzası, tarih boyunca, uluslararası politikada önemli bir rol oynamıştır. ''Büyük Oyun'' adıyla anılan Britanya İmparatorluğu ile Çalık Rusyası arasındaki siyasi mücadeleye sahne olan bu bölge, 1991 yılında, Sovyetler Birliği'nin yıkılmasıyla birlikte, yeniden stratejik rekabetin oyun sahası haline gelmiştir. Büyük Oyun'da taraflar, doğrudan bölgeyi idari ve askeri kontrolleri altına alma mücadelesi yaşadılar. Günümüzde ise, ABD, Avrupa Birliği, Rusya, Çin, İran ve Türkiye arasında yaşanan stratejik rekabetin temel amacı şöyle özetlenebilir: Bölge pazarına kim hakim olacak, bölge yer altı kaynakları hangi güzergahtan dünya pazarına sunulacak ve güzergahları devletlerden hangileri kendi uluslararası petrol şirketleri tarafından kontrol edilecek.

Uluslararası politika açısından bölge üzerinde çetin ve zorlu bir rekabet yaşanırken, bölge, aynı zamanda güvenlik açısından da tehdit oluşturmaktadır. Bölge liderlerinin, otoriter rejimi benimsemesi, ekonomik zenginliğin, toplumun geneline yayılmasını engellemiştir. Aynı zamanda siyasi yaşam da, ayrıcalıklı bir kesimin kontrolüne geçmiş, toplumun büyük bir kısmı ise, sıkıntılarını duyuramaz hale gelmiştir.