^{#smrgKİTABEVİ} Bütün Şiirleri - 2025

Poe'nun şiirlerinde, öykülerinden aldıkları o yabancı ve ürkünç tadı bulmayı umanların, bir ölçüde düş kırıklığına uğrayacaklarını söylemek zorundayım: Zaman zaman fazla uzun ve bulanık olan bu şiirleri çevirmek, özellikle ses etkilerinin anlamı bastırdığı parçalarda güç oldu. Bununla birlikte, şiirleri anlayabildiğim ölçüde doğru olarak, öncelikle de ağır ve kasvetli atmosferlerini korumaya çalışarak Türkçeye çevirdim.

Yazarın öykülerini böylesine etkili kılan gerilim unsuru, kasvetli bir havanın egemen olduğu bu şiirlerde yer yer ortaya çıkarak, okuyucuda “ürkütücü bir tekinsizlik” duygusu yaratır. Ancak, örneğin bir Kuzgun'da gördüğümüz bu dramatik gerilim, Poe'nun genel olarak “ağıt” havası taşıyan çoğu şiiri için geçerli değildir. Ulalume ya da Annabel Lee gibi örneklerde de görüldüğü gibi, Poe, ölmüş bir sevgilinin simgelediği metafizik bir aşk ve bu aşka bağlılık duygusuyla, fiziksel aşkı simgeleyen dünyevî bir güzel arasında gidip gelir. Bir yandan ölü sevgiliye bağlılığı, öte yandan güçlü isteklerle sarsılan ruhu, sık sık ihanetin ve pişmanlığın yakıcı duygusunu tattırır…

Aslında uzun bir araştırmayı gerektiren Poe'nun şiirini anlamak açısından, kitabın başına özetleyerek koyduğum Richard Wilbur'un incelemesinin yararlı olacağını sanıyorum. Tabii, Poe'nun şiirinden zevk almak, yazarın kişisel dünyasına girmek ve bu dünyada bir süre kalmakla bağlantılı...