^{#smrgKİTABEVİ} Kuzey - Doğu Anadolu (Kars) Türk ve Kuzey Britanya Halk Edebiyatında Masallar 1. Cilt - 1998

Bu çalışma, 1976 yılından 1979 yılının sonuna kadar Kars ve civarından toplanan halk masalları ile İskoçya ve İrlanda'da yazılı kaynaklara geçmiş ve Kuzey Britanya'nın yaylalarında yaşamakta olan toplulukların arasında sözlü olarak varlıklarını devam ettiren halk masallarının çeşitli yönlerden mukayesesinden meydana gelmiştir.

Şimdiye kadar İskoç masalları üzerine mukayeseli bir çalışma yapılmamıştır. İrlanda'da ise İrlanda masallarından onüç tanesi İskandinav ülkelerinin onüç masalı ile karşılaştırılmış ve masalların metni verilmemiştir. Bu masallar sadece tarihi münasebetlerin ışığı altında mukayese edilmiştir.

Türkiye'de de Türk Masalları üzerine mukayeseli bir çalışma yapılmıştır diyemeyiz. Sadece Hacettepe Üniversitesinden İnci Akidil Türk ve Alman masallarını incelemiştir. Bu incelemede masalların içinde mevcut olan bazı formellerden hareket edilerek çalışma tamamlanmıştır.

Bütün bunlardan sonra, biz Türkiye'nin en doğrusunda yer alan Kars ile Britanya'nın en Kuzey ve Kuzey Doğusu'nda yer alan İskoçya ve İrlanda'nın halk masallarını çeşitli yönleri ile inceleyeceğiz. Bunu yaparken meseleyi daha açık bir şekilde aydınlığa çıkarmak için bazı konularda mukayese cetvelleri hazırladık. Bu cetvellerde Kars, İskoçya ve İrlanda varyantlarının gösterdikleri paralellikleri ve farklılıkları görmek daha açıklığa kavuşturulmuştur.

İngiltere, Türkiye, İskoçya, İrlanda ve Kars'da yapılan masal çalışmalarını toplu olarak vermemiz, bu sahada yapılan ilmi çalışmaların durumunu ortaya koyması bakımından faydalı olmuştur kanaatindeyiz.

Üzerinde çalıştığımız masalların epizotlarını birer birer verdik. Kars, İskoçya ve İrlanda masallarının epizotlarını ayrı ayrı belirttik. Her masalın epizodunun başına Milletlerarası tip numarasını ve masalı anlatanla ilgili verilmesi gereken bilgileri ilave ettik. Ayrıca her masalın epizodunu bir cetvel üzerine alarak, kendi bölgemizin masallarının ve İskoçya, İrlanda masallarının TTV karşısındaki durumunu da açıklığa kavuşturduk. Bu cetvelde Kars, İskoçya ve İrlanda masallarının birbiri karşısındaki paralellikleri ve farklılıklarını kolayca ek mümkün olmuştur.

Çalışmamızda malzeme olarak kullandığımız masalların varyantlarını incelerken AaTh tip kataloğunun ve TTV'nin dışındaki kaynakları da tarayarak bu konuya biraz daha açıklık getirmeye gayret ettik. -Ahmet Ali Arslan (Önsözden)