^{#smrgKİTABEVİ} Ortaçağ İslam Dünyasında Rasathaneler - 2020

İlkçağ'da astronomi ilmi ile ilgili çalışmalar yapılmasına rağmen gözlemevlerinin kurulduğuna dair herhangi bir kanıta rastlanmamaktadır. Rasathane kurumu ilk kez Ortaçağ İslam dünyasında kurulmuştur. Dünya tarihinde rasathane kurumunu inşa eden ilk kişinin Abbasi Halifesi Me'mûn (813-833) olduğu iddia edilmektedir. Rasathane kurumu bu yönü ile İslam medeniyeti ve kültürünün bir eseridir. Çok yönlü eğitim veren medrese kurumundan farklı olan rasathaneler aynı zamanda bir ihtisas kurumuydu. Geç Ortaçağ'da devletler tarafından finanse edilen rasathaneler hükümdarların ihtişamlarının da bir kanıtı haline gelmiştir. Bu kitapça Ortaçağ İslam dünyasında kurulan ve zaman içerisinde gelişme gösteren rasathaneler konusu ele alınmıştır.

İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR
ÖNSÖZ
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
İSLAM DÜNYASINDA KURULAN İLK RASATHANELER VE BAZI KİŞİSEL GÖZLEMEVLERİ
Şemmâsiyye Gözlemevi (828 veya 830)
Şemmâsiyye Gözlemevi Rasat Çalışmaları
Şemmâsiyye Gözlemevi Bilim İnsanları
Kasîyûn Gözlemevi (830-833)
Kasîyûn Gözlemevi Astronomi Faaliyetler
Kasîyûn Gözlemevi Rasat Aletleri
Kasîyûn Gözlemevi Astronomları
Kişisel Gözlemevleri
Benî Mûsa Kardeşlerin Rasat Çalışmaları
El-Battânî'nin Rakka Gözlemevi
Ed-Dîneverî'nin Gözlemevi
Sâbit b. Kurrâ'nın Gözlem Çalışmaları
Ebü'l-Fazl İbnü'l-Amîd'in Gözlemevi
Ebü'l Vefâ Bûzcânî'nin Bab-ı Tibn Gözlemevi
İKİNCİ BÖLÜM
X. VE XII. YÜZYILLAR ARASINDA KURULAN RASATHANELER
Şerefüddevle Gözlemevi
Gözlemevi'nin Kuruluşu (988)
Şerefüddevle Gözlemevi Çalışma Programı
Şerefüddevle Gözlemevi Gökbilimcileri
Rey (Fahrüddevle) Gözlemevi (976-997)
El-Hâkimi (el-Mukattâm) Gözlemevi (1009)
Hamedan (Alâüddevle) Gözlemevi (1023-1024)
Hamedan Gözlemevi Rasat Aletleri
Hamedan Gözlemevi Bilim İnsanları
İsfahan (Melikşâh) Gözlemevi
Gözlemevinin Kuruluşu (1074-1075)
İsfahan Gözlemevi Rasat Aletleri
İsfahan Gözlemevi Gökbilimcileri
İsfahan Gözlemevi Rasat Faaliyetleri
El-Efdâl Şehinşah'ın Gözlemevi
El-Efdâl el-Bataihi Gözlemevi'nin Kuruluşu
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
XIII. VE XV. YÜZYILLAR ARASINDA KURULAN RASATHANELER
Merâga Gözle
Merâga Gözlemevi'nin Kurulması (1259)
Merâga Gözlemevi'nin Yeri ve Rasat Binası
Merâga Gözlemevi Rasat Aletleri
Merâga Gözlemevi Bilim İnsanları
Merâga Gözlemevi'nin Astronomik Başarısı
Merâga Gözlemevi'nin Mali Durumu
Tebrîz Gözlemevi (1304-1305)
ŞenbiGazân Külliyesi'nin Kurulması
Tebrîz Gözlemevi'nin İnşası (1300-1304)
Tebîz Gözlemevi Rasat Aletleri
Tebrîz Gözlemevi Gökbilimcileri
Tebrîz Gözlemevi Rasat Çalışmaları
Tebrîz Gözlemevi'de Astronomi Eğitimi ve Mali Durum
Sultanîyye Gözlemevi (1305-1316?)
Semerkant Gözlemevi
Gözlemevinin Kurulması (1420 veya 1421)
Semerkant Gözlemevi Rasat Aletleri
Semerkant Gözlemevi Bilim İnsanları
SONUÇ
KAYNAKÇA
DİZİN