^{#smrgKİTABEVİ} Osmanlı Payitahtında Siyasi Muhalefet ve Protesto Kültürü -

Yakın zamana kadar tarih yazıcılığı, daha ziyade devletin veya orduların ihtişamlı başarılarına veya hezimetlerine odaklanarak toplumu ve onu oluşturan “sıradan insanları” tarihsel gelişmelerin öznesi değil, nesneleri olarak görmüştür. Osmanlı tarih yazıcılığı için de geçerli olan bu husus, “devlet-merkezli” ya da “yukarıdan aşağıya” tarih yaklaşımı olarak adlandırılmaktadır. Çeşitli toplumsal grupların büyük ölçüde pasif ve “sessiz yığınlar” halinde görmezden gelindiği bu yaklaşımda tarih hemen daima “büyük adamların” etrafında şekillenmiştir. Son dönemlerde bu yaklaşım giderek eleştirilmekte, gölgede kalmış ve ihmal edilmiş kesimleri ele alan, böylece Osmanlı tarihine “aşağıdan yukarıya” doğru yaklaşan yeni çalışmalar ortaya çıkmaktadır. Elinizdeki bu çalışma, “sessiz yığınları” tarih anlatısının aktörleri olarak gören bu yaklaşımı güçlendirmek ve Osmanlı toplumunun siyasi muhalefet ve protesto kültürünü anlamak maksadına yöneliktir. Alan uzmanı akademisyenlerin makalelerini biraraya getiren bu çalışmada, Osmanlı toplumunda siyasi muhalefet ve protesto geleneği değerlendirirken başvurulacak kavramlar ve kaynaklar tartışılmakta, ayrıca İstanbul'da ortaya çıkan siyasi aksiyonlar konu edinilerek örnek vakalar sunulmaktadır.

İÇİNDEKİLER
KISALTMALAR
Giriş: Osmanlı Payitahtında Siyasi Muhalefet ve Protesto Kültürü: Kavramlar, Yaklaşımlar, Literatür - Yasemin Avcı, Umut Karabulut, Sezen Karabulut
Osmanlı-Türk Tarihi İçin Siyasal Protesto Kavramının Sınırları - Levent Yılmaz
İstanbul'da Ortaya Çıkan Yeniçeri İsyanlarının Öncüsü: Fatih Sultan Mehmed Dönemi Yeniçeri İsyanları - Yahya Başkan
Yeniçeri ve Ulema Hem-Dest-i Vifak Oldukda Padişah Seferi Olur: Osmanlı Toplumu'nda Siyasi Muhalefet ve Sefer İlişkisi - Yasemin Beyazıt
17. Yüzyılda Osmanlı Payitahtında Bir Halk Ayaklanması - Mehmet Ali Ünal
Tanzimat Dönemi Avrupa Merkezli Türkçe Gazeteler: Güçlü Kamuoyu, Güçlü Siyasal Muhalefet Anlayışı - Nergiz Yılmaz Aydoğdu
Bir Siyasi Muhalefet Aracı Olarak Mizah - İbrahim Şirin
Geç Osmanlı'da Siyasi Protestonun Dinamiklerine Kuramsal Bir Bakış İçin Taslak - Güney Çeğin, Yağız Alp Tangün
Yüzyıl Dönümü İstanbul'unda Mikro Direniş ve Mekân - Ersin Altın, Burçak Özlüdil
İstibdat ve Meşrutiyet Dönemlerinde Gayrimüslim Osmanlıların Protesto Hareketleri - Hasan Taner Kerimoğlu
Milli Mücadele'nin Gözardı Edilen Toplumsal Hareketleri: 1919 Fatih, Üsküdar ve Kadıköy Mitingleri - Sezen Karabulut
İttihat Ve Terakki Cemiyetinin Milliyetçiliği Üzerine Bir Deneme: Kitle Siyaseti ve Söylemler (1908-1912) - Umut Karabulut
DİZİN