^{#smrgKİTABEVİ} Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası 1920 - 1923 - 2016

Erden Akbulut ve Mete Tunçay tarafından hazırlanan Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası (1920-1923), “TBMM'nin açılışından Cumhuriyet'in ilânına kadar geçen üç buçuk yıl boyunca Milli Mücadele Anadolusu'nda yaşanan bir deneyimin öyküsünü belgelerle anlatmayı amaçlıyor.” 1920 Ankarası, bizim için hâlâ çok karanlıktır. İnsanlar ne yapacaklarını bilememektedir. Hepsi “milliyetçi ve büyük çoğunluğu İttihatçı” olan İstanbul Meclis-i Mebusanı üyelerinin yarıdan azı TBMM'ye gelmeyi göze almıştır. En güçlü ortak dürtü dindir; onun yanı sıra komünizm de bir kurtuluş umudu olarak görülmektedir. Elinizdeki kitap yukarıda tasvir edilen siyasî sahnede, 1920-1923 arasında, toplam yasal faaliyeti bir yılı bulamamış bir sol partinin hikâyesini anlatıyor. THİF'in yöneticileri, “fırka”nın program ve çalışmaları ile Sovyetler ve Komintern'le ilişkileri-gerilimleri kolay erişilemeyecek, erişilse bile dil ve yazı güçlüklerinden ötürü yararlanılması zor olacak belgelerin olabildiğince eksiksiz aktarılmasıyla anlatılıyor. Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası (1920-1923) kitabının kolay okunur bir çalışma olmadığı aşikâr. Ancak kitabın içerdiği bilgilerin zenginliğinin, ona ayrılacak zamanı, fazlasıyla hak edeceğini düşünüyoruz.

YAZAR Mete Tunçay 1936'da İstanbul'da doğdu. A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde okudu. Aynı kurumda 1961'de siyasal bilimler doktoru, 1966'da siyasal teoriler doçenti oldu. 1961'de Rockefeller bursuyla Londra İktisat ve Siyasal Bilimler Okulu'nda incelemeler yaptı. 1972-1973 yıllarında bir yıl süreyle DİSK'te araştırma uzmanlığı görevini yürüttü. 1979'da SSCB Bilimler Akademisi konuğu olarak Sovyetler Birliği'nde, 1979-1980'de Fulbright bursuyla ABD'deki Stanford Üniversitesi Hoover Kurumu'nda araştırmalar yaptı. 1987-1988'de Hür Berlin Üniversitesi Carl von Ossietzsky profesörü oldu. 1984'te Tarih ve Toplum (İletişim Yayınları) dergisini yayımlamaya başladı. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı'nın kuruluşunda yer aldı ve aynı kurumun yayımladığı Toplumsal Tarih dergisinin yöneticiliğini yaptı. Bilgi Üniversitesi Tarih Bölümü'nün kurucu başkanı olan ve aynı bölümde çalışmalarına devam eden profesör Mete Tunçay'ın pek çok çevirisi bulunmaktadır. Yayımlanmış eserleri: Türkiye'de Sol Akımlar 1908-1925 (AÜ, SBF Yayınları, 1967; İletişim Yayınları, 2009), Batı'da Siyasal Düşünceler Tarihi I-II-III, (AÜ SBF Yayınları, 1969; Bilgi Üniversitesi Yayınları 2006), Sosyalist Siyasal Düşünüş Tarihi I-II (derleme, Bilgi Yayınevi 1976), TC'nde Tek-Parti Yönetiminin Kurulması 1923-1931 (Yurt Yayınları, 1981), Eski Sol Üzerine Yeni Bilgiler (Belge Yayınları, 1982), Bilineceği Bilmek (Alan Yayınları, 1983), 1923 Amele Birliği (BDS Yayınları 1989), Türkiye'de Sol Akımlar II, 1925-1936 (BDS Yayınları, 1991; İletişim Yayınları, 2009), Cihat ve Tehcir: 1915-1916 Yazıları (Afa Yayınları, 1991), Eleştirel Tarih Yazıları (Liberte Yayınları, 2006), Beynelmilel İşçiler İttihadı (Erden Akbulut ile birlikte, TÜSTAV Yayınları 2009).

YAZAR Erden Akbulut 1952'de İstanbul'da doğdu. Galatasaray Lisesi ve AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi mezunu.

1976'dan itibaren değişik yayınevlerinde çevirmen ve redaktör, süreli yayınlarda yazar ve redaktör olarak çalıştı. İstanbul TKP davasında 1981-1984 arasında tutuklu olarak yargılandı. 1998'ten beri Türkiye Sosyal Tarih Araştırma Vakfı'nda (TÜSTAV) yönetici olarak çalışıyor. Halen çevirmenlik, araştırmacı yazarlık yapıyor. Yayınlanmış çevirileri: SBKP Deneyimi ve Devrimci Teori (Ahmet Şahin imzasıyla, Konuk Yayınları, 1978), Emperyalizm (Altuğ Yaral ve Uğurhan Berkok ile birlikte, 1. baskı Konuk Yayınları, 1979, 2. baskı Sosyalist Yayınlar, 1995), Körfez Savaşı (E Yayınları, 1990), Çöl Fırtınası (T. Ahmet Şensılay ile birlikte, E Yayınları, 1991), İmparatorluk Beşiği (T. Ahmet Şensılay ile birlikte, Alan Yayıncılık, 1992), Büyük Kargaşa (Alan Yayıncılık, 1993), Sultan Galiyev (T. Ahmet

Şensılay ile birlikte, Sosyalist Yayınlar, 1995), Cezayir Dramı (Halil Hacıalioğlu ile birlikte, Alan Yayıncılık, 1998), Komünist Enternasyonal (1919-1943) (Yordam Kitap, 2016). Yayımlanmış kitapları: Komintern Belgelerinde Nâzım Hikmet (TÜSTAV Yayınları, 2002), 1963- 1965 TKP Belgelerinde İşçi-Demokrasi Hareketi ve TİP (TÜSTAV Yayınları, 2003), TKP MK Dış Bürosu 1965 Tartışmaları (TÜSTAV Yayınları, 2004), 1929 TKP Davası (TÜSTAV Yayınları, 2005), Milli Azadlık Savaşı Anıları (TÜSTAV Yayınları, 2006), Türkiye Halk İştirakiyun Fırkası (1920-1923) (Mete Tunçay ile birlikte, 1. baskı Sosyal Tarih Yayınları, 2007), Nail Çakırhan Anılar (Sarı Defter, 2008)), Bilal Şen Anılar (Sarı Defter, 2008), Beynelmilel İşçiler İttihadı (Mete Tunçay ile birlikte, 1. baskı Sosyal Tarih Yayınları, 2009), Zeki Baştımar (Sosyal Tarih Yayınları, 2009), Dr. Şefik Hüsnü Deymer (Sosyal Tarih Yayınları, 2010), TKP 1965 Tartışmaları Muhalefet Mektupları (Sosyal Tarih Yayınları, 2011),İstanbul Komünist Grubu'ndan (AYDINLIK çevresi) Türkiye Komünist Partisi'ne (1919-1926) (Mete Tunçay ile birlikte, 3 cilt, Sosyal Tarih Yayınları, 2012-2013).