^{#smrgKİTABEVİ} Türkiye'de Tarımsal Kooperatifçilik Düşüncesinin Gelişimi -

Türkiye'de kooperatifçilik düşüncesi, geçmişten günümüze gelen çeşitli olaylarla ve gelişmelerle hareketlilik ya da durgunluk gösteren bir olgudur. Türkiye'de kooperatifçilik düşüncesinin ve hareketinin gelişiminde, düşünceleriyle ve eserleriyle katkıda bulunan belli başlı isimlerin ele alınmasındaki temel neden, kooperatif düşüncenin gelişme aşamalarını ortaya koymaktır. II. Meşrutiyet yılları geniş ölçüde kooperatifçiliğin tartışıldığı ve uygulandığı bir dönemdir.

Cumhuriyet döneminde II. Meşrutiyet yıllarından alınan birikimle kooperatifçilik, yeni bir anlam ve içerik kazanmıştır. Atatürk, Cumhuriyet yıllarında kooperatif harekete desteğini kooperatiflerin bizzat ortağı olarak göstermiş, bu yıllarda hareket, yapılan yasal düzenlemelerle hayat bulmuştur. 1950'li yıllara gelinceye kadar kooperatif düşüncede yaşanan bu hızlı gelişim, daha sonraki yıllarda çıkarılan kanunlarda ve düzenlenen planlarda kendini göstermiştir.

Bu kitapta, II. Meşrutiyet yıllarından beri kooperatifçilik konusunda biriken zengin malzeme değerlendirilerek, kooperatifçiliğimizin ilerleme, gelişme süreci ele alınmıştır. Değerli okuyucular, kooperatifçilik tarihimiz, Meşrutiyet ve Cumhuriyet yıllarındaki gelişmeler, 1950'li yıllardan sonraki süreç hakkında bilgi sahibi olurken, bir diğer yandan da kooperatifçilik konusu üzerinde tekrar düşünmek fırsatı bulacaklardır.

İçindekiler KISALTMALAR SUNUŞ ÖNSÖZ GİRİŞ VE DÜNYADA KOOPERATİFÇİLİK HAREKETİNİN GELİŞİMİNE GENEL BİR BAKIŞ I. BÖLÜM A.Türkiye'de Kooperatifçilik Hareketinin Başlangıcı 1.Mithat Paşa, Memleket ve Menafi Sandıkları 2."Köy Bakkalları" ve Kooperatifleşme Çabaları B.II. Meşrutiyet Yıllarında Osmanlı İmparatorluğu 1."Milli İktisad" Düşüncesi 2.Türkiye'de Korporatizm ve "Meslekçilik" 3.Kooperasyon Düşüncesi ve Yayılması II. BÖLÜM A.Kooperatifçilik Düşüncesinin Başlıca Temsilcileri 1.Ethem Nejat ve Kooperatifçilik 2.Ahmet Cevat Emre'nin Türk Kooperatifçilik Tarihindeki Yeri 3.Muhittin Birgen ve İmece Şirketleri 4.II. Meşrutiyet Kooperatifçiliğinin Diğer Bir Önderi: Cemal Bey 5.İsmail Rıfkı, İtibar-ı Zirai ve Kooperatif Şirketleri 6.Hasan Tahsin Aynî (Aynîzâde Hasan Tahsin) B.II. Meşrutiyet Döneminde Kooperatifçilik Konusu Üzerinde Duran Aydınlar III. BÖLÜM: CUMHURİYET DÖNEMİNDE KOOPERATİFÇİLİK A.Atatürk ve Kooperatifçilik B.Kooperatifçilik Hareketinde İlerleme 1.1929 Dünya Ekonomik Bunalımı 2.Zirai Kredi Kooperatifleri Kanunu'nun Kooperatifçilik Hukukundaki Yeri 3.1930 Yılı ve Sonrası Politikalara Kooperatifçiliğin Yansıması 4.Kurumsal Açıdan Gelişim ve Parti Programında Kooperatifçilik 5.Tarım Kredi ve Tarım Satış Kooperatifleri Kanunu IV. BÖLÜM: CUMHURİYET DÖNEMİNDE KOOPERATİFÇİLİĞİN DÜŞÜNSEL BOYUTU A.Cumhuriyet Döneminde Muhittin Birgen ve Kooperatif Fikri 1.Meslek Gazetesi 2.Türk Kooperatifçisi Dergisi B.Mehmet Nazmi Topçuoğlu ve Aydın İncir Müstahsilleri Kooperatifi C.Suphi Nuri İleri ve Kooperatif Düşünceye Katkısı D.Kooperatifçiliğin Düşünsel Açıdan Gelişim Yılları İçerisinde Ahmet Hamdi Başar ve Kooperatif Dergisi E.Türk Kooperatifçilik Kurumunun Yayın Organı: Karınca Kooperatif Postası F.Ziya Somar ve Genel Kooperatif Bilgisi G.Remzi Saka ve Türkiye Kooperatifçilik Siyaseti H.Yusuf Saim Atasagun ve Türkiye'de Zirai Kredi ve Satış Kooperatifleri I.Ziyaettin Fahri Fındıkoğlu ve Kooperasyon Sosyolojisi J.Cevdet Nasuhi Savran ve Türk Kooperatifçilik Kurumu K.Nusret Namık Uzgören'in Kooperatifçiliğe Katkısı V. BÖLÜM: SOSYAL - KÜLTÜREL - SİYASAL - HUKUKSAL ANLAMDA KOOPERATİFÇİLİĞİN GELİŞİMİ Dünyada ve Türkiye'de Kooperatifçilik Eğitimi Köy Enstitüleri ve Kooperatifçilik 1945-1960 Yılları Arasında Kooperatif Hareket ve Gelişimi 1.Colombain Projesi 2.Kooperatifler Kanunu Layihası 1960 Yılı ve Sonrası Türk Kooperatifçiliği Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ve Dönemi (1963-1967) Yurt Dışına İşçi Gönderilmesi ve Köy Kalkınma Kooperatiflerinin Gelişmesi 1966-1967 Yıllarında Ekonomik Durum ve Kooperatifçilik Faaliyetleri İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968-1972) 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu Köy-Koop Hareketi Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1973-1977) Toprak Reformu - Kooperatifçilik ve CHP Dördüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı (1979-1984) 1980 Sonrası'nda Kooperatifçilik Hareketindeki Bazı Gelişmeler SONUÇ EKLER KAYNAKÇA DİZİN